«Πρώτη προτεραιότητα η αναβάθμιση της Δημόσιας Υγείας»
Η αναγέννηση του Εθνικού Συστήματος Υγείας αποτελεί μια από τις εμβληματικές πολιτικές προτάσεις του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής. Η ενίσχυση του τομέα της Δημόσιας Υγείας ως μια ολοκληρωμένη δημόσια υπηρεσία αποτελεί άμεση προτεραιότητα, μέσω της αναβάθμισης του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας που αποτελεί τον πυλώνα για την ανάπτυξη ολοκληρωμένων υπηρεσιών υγείας σε όλη την επικράτεια. Αναφερόμενος σε πυλώνες, όλοι γνωρίζουμε ότι αυτοί είναι η υγεία και η παιδεία σε κάθε σύγχρονο κράτος. Ένας αποτελεσματικός Ε.Ο.Δ.Υ. μπορεί να διαδραματίσει κρίσιμο ρόλο στη σχεδίαση και αξιολόγηση των πολιτικών υγείας, την παρακολούθηση των δεικτών υγείας των συμπολιτών μας και τη συνεργασία με την επιστημονική κοινότητα και τους ερευνητικούς φορείς για την αντιμετώπιση των προβλημάτων στον πολύπαθο χώρο της Υγείας.
Οι ανάγκες της Δημόσιας Υγείας, όπως ανέφερα και στην πρόσφατη τοποθέτησή μου στη Βουλή, στο αντίστοιχο νομοσχέδιο δεν εξυπηρετούνται από την τωρινή κατεύθυνση της κυβερνητικής πολιτικής. Η έλλειψη νοσηλευτικού προσωπικού, η αναλογία νοσηλευτών προς ασθενείς, και η γενική κατάσταση του υγειονομικού συστήματος αποτελούν πραγματική απειλή για το σύστημα υγείας. Τα προβλήματα είναι πολλά σε όλα τα νοσοκομεία της χώρας μας, με την υποστελέχωση και τις κακές υποδομές να έρχονται ως άμεσο αποτέλεσμα της έλλειψης κονδυλίων αλλά και ενός στρατηγικού σχεδιασμού.
Οι θέσεις μας, όπως ανακοινώθηκαν πρόσφατα και από τον Πρόεδρό μας Νίκο Ανδρουλάκη, αποτελούν μια πολιτική στήριξης σε όλους τους άξονες του δημοσίου συστήματος υγείας. Απαιτείται η δημιουργία ενός ενιαίου συστήματος Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας υπό δημόσια εποπτεία με τη δημιουργία δικτύου ολοκληρωμένων υπηρεσιών Οικογενειακής Ιατρικής σε όλη τη χώρα, προσφέροντας ακόμα και εξυπηρέτηση στο σπίτι όποτε υπάρχει ανάγκη. Η έμφαση στην πρόληψη μέσω εκστρατειών εμβολιασμού, υγιεινής διατροφής και προσυμπτωματικού ελέγχου αποτελεί κρίσιμο παράγοντα για την υγεία του πληθυσμού. Εξέχουσας σημασίας είναι η φροντίδα των παιδιών μέσω δωρεάν γονιδιακών ελέγχων και η επέκταση προγραμμάτων, όπως το «Φώφη Γεννηματά», ώστε να μειωθεί το υψηλό όριο ηλικίας. Επίσης, η ενίσχυση της ψυχικής υγείας αποτελεί ουσιώδες τμήμα της ολοκληρωμένης προσέγγισης της δημόσιας υγείας.
Η Ελλάδα έχει ιδιαιτερότητες ως χώρα, τόσο εξαιτίας των πολλών νησιών της, όσο και τον απομακρυσμένων από την πρωτεύουσα ηπειρωτικών περιοχών που σε πολλά σημεία καθίστανται δύσβατες. Η οριζόντια νομοθέτηση για όλες τις περιοχές της Ελλάδας δεν αρκεί πλέον για να ανταποκριθεί στις πολύπλοκες συνθήκες που έχουν δημιουργηθεί στην χώρα μετά την πολυετή οικονομική και πανδημική κρίση. Πρέπει να στρέψουμε τα βλέμματά μας σε μία νέα κατεύθυνση που θα αντιμετωπίζει ξεχωριστά τις ανάγκες κάθε περιοχής και θα δημιουργεί πιλοτικές εφαρμογές καθώς και τροποποιήσεις οπότε χρειάζεται.
Ειδικά για τα νησιά, προτείνουμε ένα επαρκώς στελεχωμένο Νοσοκομείο στα μεγάλα νησιά, μονάδα Π.Φ.Υ. σε διασύνδεση με το πλησιέστερο Νοσοκομείο στα μικρά, και περιφερειακό ιατρείο με μόνιμο ιατρό στα μικρότερα. Χρειάζεται ένα προσαρμοσμένο πλαίσιο ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες και τις ανάγκες κάθε περιοχής. Για παράδειγμα, στον νόμο Δράμας από τον οποίο προέρχομαι, μια περιοχή με ιδιαίτερες ανάγκες κοντά στα σύνορα της χώρας μας, πρέπει να εξετάσουμε την αύξηση (ακόμη και στα όρια του διπλασιασμού) του μισθού για τους γιατρούς που υπηρετούν σε ακριτικές περιοχές, προσφέροντας έτσι κίνητρα για την εγκατάστασή τους σε περιοχές με μεγαλύτερες ανάγκες υγειονομικής φροντίδας.
Η αναβάθμιση του ανθρώπινου δυναμικού του Εθνικού Συστήματος Υγείας απαιτεί στοχευμένα μέτρα, όπως η κάλυψη των πραγματικών κενών με μόνιμο προσωπικό, αλλά και η αύξηση των αποδοχών του προσωπικού. Επιπλέον, χρειάζονται συγκεκριμένα κίνητρα για την προσέλκυση εξειδικευμένων επαγγελματιών υγείας και για την ενίσχυση των ειδικοτήτων με έλλειψη προσωπικού, όπως η ένταξη των υγειονομικών του ΕΣΥ στα βαρέα-ανθυγιεινά και η παροχή δωρεάν (ή έναντι χαμηλού τιμήματος) κατοικίας για τους γιατρούς και υγειονομικούς. Να δούμε εδώ και το ενδεχόμενο συνεργασίας με τους κατά τόπους Δήμους έπειτα από ανακαινίσεις σε δημόσια κτήρια και την παράδοσή τους για τη στέγαση του υγειονομικού προσωπικού. Το ίδιο μπορεί να γίνει και σε άλλους τομείς όπως οι εκπαιδευτικοί. Τα κίνητρα δύνανται να ελκύσουν και να διατηρήσουν εξειδικευμένο ιατρικό προσωπικό σε απομακρυσμένες περιοχές.
Για τους συμπολίτες μου στη Δράμα η ανάγκη για τη βελτίωση του οδικού δικτύου μεταξύ Νευροκοπίου – Δράμας, Δράμας – Αμφίπολης, Δράμας – Καβάλας, είναι ζωτικής σημασίας για την ασφαλή και γρήγορη μεταφορά ασθενών προς τα μεγάλα νοσοκομεία της Περιφέρειας και της Θεσσαλονίκης. Τέτοιες παρεμβάσεις θα επιτρέψουν την αποτελεσματικότερη λειτουργία του συστήματος υγείας, ενθαρρύνοντας την προσέλκυση και διατήρηση ιατρικού προσωπικού σε περιοχές με ιδιαίτερες ανάγκες, ενισχύοντας έτσι την παροχή ιατρικής περίθαλψης σε ολόκληρη τη χώρα.
Τέλος, η δημιουργία ανεξάρτητου μηχανισμού αξιολόγησης της ποιότητας των υπηρεσιών υγείας που θα ελέγχει την απόδοση του ανθρώπινου δυναμικού πρέπει να είναι διαφορετικός από τα όργανα που επιλέγουν την στελέχωση του συστήματος υγείας, ώστε να μην υπάρχει σύγκρουση συμφέροντος και τα αποτελέσματα της αξιολόγησης να είναι αξιόπιστα. Αυτό σε συνδυασμό με αξιοκρατική επιλογή Διοικητών μέσω διεθνών διαγωνισμών, καθώς και τον ψηφιακό μετασχηματισμό της υγείας, θα συμβάλλουν στην αύξηση της αποτελεσματικότητας και τη βελτίωση της πρόσβασης σε υπηρεσίες Υγείας για όλες και όλους.
Τάσος Νικολαΐδης