Ομιλία στη Βουλή επί του νομοσχεδίου του Υπουργείου Παιδείας, Θρησκευμάτων & Αθλητισμού για τα μέτρα αντιμετώπισης της βίας στον Αθλητισμό {31.01.24}

Κύριε Υπουργέ

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

Θα ξεκινήσω την ομιλία μου με την υπουργική τροπολογία και ειδικότερα με το άρθρο 1, το οποίο αφορά τον καθορισμό του κατώτατου μισθού για το 2024. Πρόκειται για μια δυσάρεστη έκπληξη, καθώς σε ένα τόσο σημαντικό νομοσχέδιο το οποίο απασχολεί έντονα την κοινωνία, η κυβέρνηση κατάφερε να βρει τρόπο να εισάγει και άσχετες διατάξεις με αυτό. Το ζήτημα της βίας στον αθλητισμό δεν αφήνει κανέναν πολίτη αδιάφορο. Είτε πρόκειται για φιλάθλους που πηγαίνουν στο γήπεδο είτε για αυτούς που παρακολουθούν αγώνες από την τηλεόραση. Κι όμως σε ένα τόσο σημαντικό ζήτημα, με ευθύνη της κυβέρνησης, υπάρχει το ενδεχόμενο αποπροσανατολισμού.

 

Κύριε Υπουργέ

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

 

Δεν γνωρίζω πόσοι από τους παρόντες στη σημερινή συνεδρίαση συμμετείχαν στην προηγούμενη σύνθεση της Βουλής, όμως όσοι ήταν σε αυτή την αίθουσα και πριν από δύο χρόνια, είμαι σίγουρος ότι θα αισθάνονται πως παρακολουθούν ξανά το ίδιο έργο. Αυτή τη φορά βέβαια το έργο είναι χωρίς θεατές, όσον αφορά τα γήπεδα ποδοσφαίρου, λόγω της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου που εκδόθηκε στις αρχές του Δεκέμβρη.

Για δεύτερη φορά, σε χρονικό διάστημα μόλις δύο ετών, η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας αναλαμβάνει νομοθετική πρωτοβουλία για να αντιμετωπίσει το φαινόμενο της βίας εντός αγωνιστικών χώρων.  Η προηγούμενη σχετική ρύθμιση ήταν ο νόμος 4908 του 2022, επί υπουργίας του κ. Αυγενάκη. Τότε είχε προηγηθεί η δολοφονία του Άλκη Καμπανού που συγκλόνισε την κοινωνία.

Τώρα, υπήρξε η δολοφονία του αστυνομικού Γιώργου Λυγγερίδη, η οποία ανάγκασε εκ νέου την κυβέρνηση να αναλάβει μέτρα. Στο ενδιάμεσο, το περσινό καλοκαίρι, σημειώθηκε η δολοφονία του Μιχάλη Κατσουρή.

Τότε δεν υπήρξε κάποια νομοθετική πρωτοβουλία, αλλά παρέμβαση στο υψηλότερο κυβερνητικό επίπεδο, από τον ίδιο τον Πρωθυπουργό, ο οποίος εξήγγειλε την εφαρμογή ήδη ψηφισμένων μέτρων για την αντιμετώπιση του φαινομένου της βίας στον αθλητισμό. Μέσα σε δύο χρόνια, τρεις νέοι συνάνθρωποί μας βρέθηκαν στο λάθος σημείο τη λάθος στιγμή και το πλήρωσαν με την ίδια τους τη ζωή. Η πολιτεία δεν τους προστάτεψε ως όφειλε.

 

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

Το υπό ψήφιση νομοσχέδιο του Υπουργείου Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού περιλαμβάνει σειρά μέτρων για την αντιμετώπιση της βίας στους αθλητικούς χώρους στο πλαίσιο διεξαγωγής αθλητικών συναντήσεων.

Δεν υπάρχει όμως κάποια πρόβλεψη για τη βία εκτός γηπέδων.

Και τα τρία πρόσφατα θύματα έχασαν τις ζωές τους εκτός γηπέδων.

Οι δύο μάλιστα χωρίς να υπάρχει κάποια αθλητική συνάντηση.

Εξάλλου, από το σύνολο των δολοφονιών με οπαδικά κίνητρα τις τελευταίες δεκαετίες στη χώρα μας, μόλις 2 έχουν συμβεί εντός γηπέδων.

Όλες οι υπόλοιπες δολοφονίες με αφορμή τον αθλητισμό συνέβησαν εκτός γηπέδων και κάποιες εξ αυτών ακόμη και εκτός πλαισίου διεξαγωγής αγώνων.

Αυτό σημαίνει πως το ζήτημα της βίας στον χώρο του αθλητισμού είναι ένα σύνθετο και πολύπλοκο πρόβλημα με προεκτάσεις πέρα από τον χώρο του αθλητισμού.

Για αυτό και θα πρέπει να εξεταστεί ακόμη και η εκπόνηση ενός εθνικού σχεδίου δράσης μέσα από ευρεία διακομματική συναίνεση.

Στο πλαίσιο αυτό θεωρείται αναγκαία η λήψη πρωτοβουλιών που θα αντιμετωπίζουν το πρόβλημα της βίας στις ρίζες του, μέσω ενός ολοκληρωμένου σχεδίου αντιμετώπισης της οπαδικής βίας εντός και κυρίως εκτός γηπέδων.

Με βάση το τρίπτυχο πρόληψη – έλεγχος – τιμωρία και με απόλυτη έμφαση στο επίπεδο της πρόληψης.

Κατά την επεξεργασία του νομοσχεδίου στην επιτροπή, καταθέσαμε συγκεκριμένες προτάσεις.

Μία εξ αυτών αφορούσε την ανάθεση αρμοδιοτήτων στην Εθνική Επιτροπή Συντονισμού για πραγματοποίηση δράσεων εκπαιδευτικού χαρακτήρα, με έμφαση στα σχολεία.

Ο κύριος Υπουργός έκανε αποδεκτή τη σχετική πρόταση και αναμένουμε την εφαρμογή της στην πράξη.

Θεωρούμε πως είναι μια πολύ σημαντική πρωτοβουλία, καθώς συμβάλλει στην αντιμετώπιση της βίας εκτός γηπέδων και κυρίως στοχεύει στη διαμόρφωση νέων γενιών φιλάθλων με σεβασμό προς τον αντίπαλο.

 

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

 

Περνώντας στον σχολιασμό των μερών του νομοσχεδίου, στο μέρος Α’ περιλαμβάνεται η κύρωση της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου για το κλείσιμο των γηπέδων.

Είχαμε εκφράσει τη διαφωνία μας και τότε, το ίδιο θα κάνουμε και στη σημερινή ψηφοφορία.

Εξάλλου, το ίδιο το νομοσχέδιο μας δικαιώνει, καθώς αποδείχτηκε πως ήταν ένα αχρείαστο μέτρο, με οριζόντιο χαρακτήρα που τιμώρησε όλους τους φιλάθλους, αντί για τους υπαίτιους των επεισοδίων.

Τα γήπεδα θα ανοίξουν ξανά στις 13 Φεβρουαρίου, όμως από όλα όσα περιλαμβάνονται στο νομοσχέδιο, στο άνοιγμα των γηπέδων θα ισχύει μόνο η δυνατότητα επιβολής διοικητικών κυρώσεων από την ΔΕΑΒ.

Τα ηλεκτρονικά συστήματα και οι κάμερες θα εφαρμοστούν από τον Μάρτιο και η πλατφόρμα ταυτοποίησης των εισιτηρίων από τον Απρίλιο.

Ουσιαστικά με την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, η κυβέρνηση κέρδισε χρόνο.

Με τη συγκεκριμένη απόφαση τιμωρήθηκαν χωρίς εξαίρεση όλοι οι φίλαθλοι, οι οποίοι δεν μπορούν να παρακολουθήσουν την αγαπημένη τους ομάδα ή το αγαπημένο τους άθλημα.

Δεν ξέρω πόσοι εντός της αίθουσας γνωρίζουν τον Γιάννη Παπαστεφανάκη.

Είναι ο μικρός φίλος του ΠΑΟΚ που συγκλόνισε την Ελλάδα στον περσινό τελικό κυπέλλου.

Τον γνωρίζω προσωπικά  και είχε το θάρρος να μου στείλει ένα βίντεο, εκφράζοντας το παράπονό του ότι δεν γίνεται για λίγους χούλιγκαν να τιμωρούνται όλοι οι φίλαθλοι.

Ξέρετε, για κάποιους ανθρώπους, όπως ο μικρός Γιάννης, το ποδόσφαιρο, ο αθλητισμός γενικότερα, είναι πηγή ζωής.

Για αυτό οφείλουμε αυτούς τους ανθρώπους να τους έχουμε πολύ ψηλά στη σκέψη μας όταν λαμβάνουμε πρωτοβουλίες και όταν νομοθετούμε για τον αθλητισμό.

Στο δεύτερο μέρος του νομοσχεδίου περιλαμβάνονται τα μέτρα για την αντιμετώπιση της βίας εντός αθλητικών χώρων.

Περιλαμβάνονται ρυθμίσεις για τη ΔΕΑΒ και την Εθνική Επιτροπή Συντονισμού, για την ταυτοπροσωπία φιλάθλου και τη δημιουργία πλατφόρμας ταυτοποίησης, για τα συστήματα παρακολούθησης με κάμερες, για τις ποινές εφόσον υπάρξουν επεισόδια και για τις Λέσχες Φιλάθλων.

Σε γενικές γραμμές δεν γίνεται παρά να συμφωνήσουμε, έχοντας βέβαια κάποιες επί μέρους επιφυλάξεις.

Άλλωστε, εκτός από την πλατφόρμα ταυτοπροσωπίας, όλα τα υπόλοιπα μέτρα υπήρχαν και στο παρελθόν, έχοντας ως βάση τον νόμο 2725 του 1999, που ψηφίστηκε επί διακυβέρνησης ΠΑΣΟΚ και υπουργίας του Ανδρέα Φούρα.

Επιπλέον, με τις διατάξεις του νομοσχεδίου ενσωματώνεται επιτέλους και η Συνθήκη του Σαιν Ντενί στην εθνική νομοθεσία, έστω και με καθυστέρηση.

Στο τρίτο μέρος του νομοσχεδίου, περιλαμβάνονται ευρύτερες ρυθμίσεις σχετικά με τον αθλητισμό στη χώρα μας και κατά τη γνώμη μας εδώ υπάρχουν και τα πιο προβληματικά σημεία του νομοσχεδίου.

Για εμάς στο ΠΑΣΟΚ η δημόσια διοίκηση και η ανάδειξη σε θέσεις ευθύνης πρέπει να έχουν  διαφορετικά χαρακτηριστικά.

Μέσα από διαγωνιστικές διαδικασίες, ανοιχτές, δημόσιες, διάφανες.

Δεν μπορούμε να δεχτούμε ότι ο Γενικός Διευθυντής στο Καυτατζόγλειο θα επιλέγεται μόνο με απόφαση Υπουργού.

Γυρνάμε πολλές δεκαετίες πίσω με τέτοιες πρακτικές.

Όπως δεν μπορούμε να δεχτούμε και την ύπαρξη φωτογραφικού χαρακτήρα διατάξεων σε ένα νομοσχέδιο.

Είναι διαφορετική η αντίληψη που έχουμε από αυτήν της Νέας Δημοκρατίας, οπότε σε αυτά τα σημεία θα μας βρείτε αντίθετους.

Και κάτι ακόμη όσον αφορά τα προβλήματα που εντοπίσαμε στο νομοσχέδιο.

Σε αυτό περιλαμβάνονται 24 αναφορές σε υπουργικές ή κοινές υπουργικές αποφάσεις, οι οποίες στο μέλλον θα καθορίσουν πώς θα εφαρμόζονται οι διατάξεις του παρόντος νομοσχεδίου, το οποίο συνολικά έχει 26 άρθρα.

Ειδικά για το σύστημα «e-ΚΟΥΡΟΣ», ο κύριος Υπουργός στις συνεδριάσεις των επιτροπών το περιέγραψε με ιδιαίτερη θέρμη και το αναμένουμε με ενδιαφέρον.

Όμως πέρα από κάποιες γενικές αναφορές, στο παρόν νομοσχέδιο αναφέρεται πως θα υπάρξουν τρεις υπουργικές ή κοινές υπουργικές αποφάσεις που θα καθορίσουν τον τρόπο λειτουργίας του συστήματος «e-ΚΟΥΡΟΣ».

 

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

Η βία εντός των αθλητικών χώρων και κυρίως η βία εκτός αθλητικών χώρων με αφορμή τον αθλητισμό, αποτελεί ένα τεράστιο κοινωνικό πρόβλημα, το οποίο τέμνει οριζόντια την ελληνική κοινωνία, ενισχύει το αίσθημα ανασφάλειας των πολιτών και έχει πτυχές που ξεπερνάνε τα όρια της κοινής εγκληματικότητας.

Η βία στον αθλητισμό δεν είναι ξεκομμένη από τη βία στα σχολεία, από τη βία μέσα στην οικογένεια, από τη βία σε κάθε κοινωνική έκφανση, ακόμη και από την αύξηση της εγκληματικότητας.

Αποτελούν αλληλένδετα κομμάτια και για αυτό θεωρούμε ότι η βία θα πρέπει να αντιμετωπιστεί με ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο.

Το μείζον ζήτημα δεν είναι η έλλειψη νομοθετικού πλαισίου, αλλά η έλλειψη πολιτικής βούλησης για την εφαρμογή του.

Ως εκ τούτου, το νομοσχέδιο περιλαμβάνει διατάξεις χρήσιμες για την αντιμετώπιση της βίας εντός αθλητικών χώρων, οι οποίες όμως θα αποτελέσουν κενό γράμμα, αν δεν εφαρμοστούν στην πράξη.

Επιπλέον είναι σαφές πως το πρόβλημα της βίας στον αθλητισμό δεν θα επιλυθεί, καθώς απαιτούνται ριζικές τομές σε κοινωνικό επίπεδο, οι οποίες δεν περιλαμβάνονται σε αυτό το νομοσχέδιο.

Θέλω όμως να σταθώ και σε ένα ακόμη σημείο, το οποίο συνδέεται έμμεσα με τη βία στους αθλητικούς χώρους, αλλά αφορά το σύνολο όσων ασχολούνται με τον αθλητισμό.

Αναφέρομαι στην κατάσταση στην οποία βρίσκονται τα περισσότερα γήπεδα της χώρας, τα οποία δεν πληρούν τις απαιτούμενες προδιαγραφές ασφαλείας, βρίσκονται συχνά μέσα στα κέντρα των πόλεων και είναι αφενός μεν παλαιάς κατασκευής αφετέρου δε δεν συντηρούνται επαρκώς.

Η κατάσταση αυτή των γηπέδων ευνοεί την παραβατικότητα και θέτει σε κίνδυνο την ασφάλεια τόσο των φιλάθλων που τα επισκέπτονται για να παρακολουθήσουν ένα αθλητικό γεγονός αλλά και των ίδιων των αθλητών που αγωνίζονται σε αυτά.

Είναι λοιπόν επιτακτική ανάγκη η εκπόνηση ενός εθνικού σχεδίου για την αναβάθμιση και τον εκσυγχρονισμό των γηπέδων της χώρας ώστε να ανταποκρίνονται σε συγκεκριμένες προδιαγραφές ασφαλείας και να εξασφαλίζουν ένα περιβάλλον ομαλής λειτουργίας και διεξαγωγής αθλητικών γεγονότων.

Για αυτό και είναι απαραίτητη η πραγματοποίηση παρεμβάσεων στους αθλητικούς χώρους της Ελλάδας, ώστε να έχουν τις αναγκαίες υποδομές, να είναι προσβάσιμοι για ΑμεΑ και να μπορούν να αδειοδοτούνται με αντικειμενικά κριτήρια.

Επιπλέον, εφόσον πρόκειται για χώρους αρμοδιότητας Δήμων θα πρέπει να υπάρξει η κρατική αρωγή, έτσι ώστε να προχωρήσουν όλες οι απαραίτητες εργασίες.

Οι παρεμβάσεις αναβάθμισης στα γήπεδα θα συμβάλλουν και στην αναβάθμιση του αθλητισμού σε όλα τα επίπεδα.

Και όσον αφορά τους αθλητές και όσον αφορά τους θεατές.

 

Κύριε Υπουργέ,

Με την ψήφιση του παρόντος νομοσχεδίου αναλαμβάνεται βαριά ευθύνη.

Ο νόμος που εισήχθη προς ψήφιση από εδώ και στο εξής, στις απλές αναφορές του κόσμου και στα δημοσιεύματα των ΜΜΕ, θα φέρει το όνομά σας.

Το ίδιο έγινε με τον κύριο Κοντονή.  Το ίδιο έγινε με τον κύριο Αυγενάκη.

Είναι χρέος σας ο νόμος να εφαρμοστεί πλήρως και να μην μείνετε στις καλές προθέσεις, όπως συνέβη με τους προκατόχους σας.

Ως ΠΑΣΟΚ, λειτουργώντας με υπεύθυνο τρόπο, υπερψηφίζουμε επί της αρχής το συγκεκριμένο νομοσχέδιο.

Ξεκαθαρίζουμε όμως ότι η θετική μας ψήφος δεν είναι λευκή επιταγή.

Επιθυμούμε αφενός να σας κινητοποιήσουμε προς την κατεύθυνση της εφαρμογής των μέτρων.

Αφετέρου στοχεύουμε στο να σας δώσουμε την απαραίτητη θεσμική ενίσχυση για να αντιμετωπίσετε όλες τις εστίες ανομίας εντός και εκτός αθλητικών χώρων.

Από εδώ και πέρα δικαιολογίες δεν υπάρχουν.

Το νομοθετικό πλαίσιο καθορίστηκε, είναι πλέον ζήτημα πολιτικής βούλησης η εφαρμογή του.

Σας ευχαριστώ.